Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1889, Blaðsíða 13

Tímarit um uppeldi og menntamál - 01.01.1889, Blaðsíða 13
mun á þessu. fannig er /y-liljóðið í „lagði“ framborið ■eins og í „byggði“. w-hljóðið í „sendi“ eins ogí„renndi“, „skamt“ (polfall af skamtur) eins og „skammt“, hvorug- kin af skammur, kvennkinsorðið „lielti“ eins og „liellti11, pát.íð af hella, „feldi,“ págufall affeldur, eins og jJ'elldi11, pátíð af fella, /t-hljóðið í „steilcti“ eins og í „stökkti“ o. s. frv. Mjer íirir mitt leiti heirist samhljóðandinn hjer víðast hvar vera einfaldur og vil pví hvergi tvöfalda samhljóðanda á undan öðruin samhljóðanda, nema par sem tvöfalt liljóð lieirist greinilega í framburði (t. d. í allra, örucjgra). Asamskeitumsamsettraorðaættiogað tvö- falda samhljóðandann samkvæmt uppruna, t. d. högg- færi, Jjalldrapi, innreið o. s. frv., enda mun pað víð- ast samkvæmt framburði. Sömuleiðis eru menn ekki ásáttir um, hvort skuli rita J eða p á undan t. Framburður — og sömuleiðis víðast hvar uppruni — mælir með pví að skrifa lield- ur /, og ættu pví allir að taka upp pann rithátt. Rjettast og ruglingsminst væri að minni skoðun að skrifa alstaðar jt par sem ft heirist, einnig par sem píer upp- runalegra (t. d.: keifti, keift, æfti æft af kaupa, œpa). Ef vjer nú lítum á hljóðstafina, pá sjáuin vjer, að rjettritun vorra tíma er í flestu hin sama, að pví er pá snertir, eins og hún var firir 600 árum. Og pó hefur raddhljóðakerfið breist á pessum tíma meira en nokkuð annað í máli voru. Vísindin liafa leitt óiggjandi rök að pví, að alt raddhljóðakerfið íslenska hefur tekið stakka- skiptum, bæði að pví er snertir lögmálið firir lengd radd- hljóðanna og framburð einstakra hljóða. Enn prátt firir allar pessar hljóðhiltingar hafa staíirnir, táknanir liljóð- anna, staðið grafkirrir eins og klettar í hafróti. J>að má líkja peim við spegil, sem speglar hverja mind, sem firir hann her, enn er pó altaf sami spegillinn. Tök- um eitt dæmi: a hafði 1 fornöld, að minnsta kosti peg-
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84
Blaðsíða 85
Blaðsíða 86
Blaðsíða 87
Blaðsíða 88
Blaðsíða 89
Blaðsíða 90
Blaðsíða 91
Blaðsíða 92
Blaðsíða 93
Blaðsíða 94
Blaðsíða 95
Blaðsíða 96
Blaðsíða 97
Blaðsíða 98
Blaðsíða 99
Blaðsíða 100
Blaðsíða 101
Blaðsíða 102
Blaðsíða 103
Blaðsíða 104
Blaðsíða 105
Blaðsíða 106
Blaðsíða 107
Blaðsíða 108
Blaðsíða 109
Blaðsíða 110
Blaðsíða 111
Blaðsíða 112
Blaðsíða 113
Blaðsíða 114
Blaðsíða 115
Blaðsíða 116

x

Tímarit um uppeldi og menntamál

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Tímarit um uppeldi og menntamál
https://timarit.is/publication/134

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.