Foreldrablaðið - 17.12.1936, Blaðsíða 16
16
Foreldrablaðið
ir engar venjur. Þessar bvatir eru í
fyrstu ákaflega mótanlegar af áhrifum
uppeldisins. Það er um deilt, hversu
margvíslegar þessar hvatir eru, og eins
um innbyrðis samhengi þeirra, en það
er ekki deilt um, að þær séu til. Þessar
frumstæðu hvatir geta á enga lund
samræmzt þeim kröfum, sem samfélag
við aðra menn hlýtur að gera, og þær
eru heldur ekki hæfar til að mæta þeim
viðfangsefnum, sem lífið leggur mann-
inum á herðar. Það er því auðskilið
mál, að þær verða að taka stakka-
skiptum. Þær verða að geta samræmzt
þessum kröfum og viðfangsefnum. En
hér er líka annars að gæta. Hvatir
þessar er ekki hægt að sveigja ótak-
markað. Sé það reynt, er barninu al-
varleg hætta búin. Hér þarfnast sál-
fræðilegrar þekkingar og skilnings, ef
vel á að fara. Þeir eru ekki beztir for-
eldrar, sem geta lagt börnum sínum til
flestar barnfóstrur og gefið þeim mest
af sælgæti og leikföngum. Hér er þó
ekki verið að draga úr nauðsyn efna-
legra gæða í þágu uppeldisins, en bent
á, að þau eru engan veginn einhlít og
geta jafnvel verið til einskis gagns, þó
auðvitað að minnstu kröfu undanskil-
inni. En uppeldið krefst einnig mikill-
ar þekkingar og fórnfýsi af foreldrun-
um. Það er ekki barninu fyrir beztu,
að látið sé eftir öllum kröfum þess,
heldur hitt, að hvatir þess bindist venj-
um, sem geta orðið undirrót að heil-
brigðu og góðu lífi. En þetta er mjög
torvelt, nema það sé gert frá upphafi.
Verði veruleg mistök á uppeldinu
fyrstu árin, er ekki auðhlaupið að
kippa þeim í lag. Heilbrigðar lífsveni-
ur verða því að skapast að miklu leyti
á fyrstu árunum. Það er samt ekki svo
að skilja, að uppeldið sé vandalaust
eftir þennan tíma, því fer f jarri. Hvert
aldurs- og þroskaskeið hefir sín sér-
stöku viðfangsefni. En sé hverju við-
fangsefni ekki sinnt á réttum tíma,
verður erfiðara að sinna þeim, er á
eftir koma. Nú gæti lesandanum hafa
þótt, að ég h-afi talað all-óljóst og ekkí
útskýrt mál mitt með dæmum. En í svo
stuttri greinargerð er annars varla auð-
ið. Mun ég þó reyna að nefna eitt dæmi
til skýringar. Eins og allir vita, er börn-
unum nauðsynlegt að sofa mikið og
reglulega. En hvernig er bezt að skapa
heilbrigðar svefnvenjur? Margar um-
hyggjusamar mæður vagga börnum
sínum í svefn og syngja við þau. Þær
láta börnin finna, að það er þeirra (þ.
e. mæðranna) þægð, að þau sofi. ’Börn-
in ganga á það lagið, og það verður
síféllt torveldlra að fá þau til að sofna.
A L LI R
KRAKKAR
MEÐ
LEÍKFÖNG
LJR
EDINBORG
JÓLASVEINN EDINBORGAR.