Ritmennt - 01.01.2002, Qupperneq 140

Ritmennt - 01.01.2002, Qupperneq 140
HELGA KRESS RITMENNT Sigríður Jónsdóttir úr Vogum (1826-1910|, móðir Nonna, fór alfarin til Vesturheims árið 1876, skömmu eftir að hún hafði sent son sinn frá sér tólf ára gamlan út í heim. Það var Ijósmynd af henni sem Halldór hafði fyrir sér þegar hann lýsti Úu I Iíristni- haldi. Um Sigríði segir hann að hún hafi verið glæsilegur kvenskörungur eins og ein- lægt hafi verið á Islandi, þó kannski ekki nema ein og ein á öld. ast „Eiríkur litli Hansson einn á rölti um Norðuramriku." (208)3 En í þeirri sögu hefur ein „ógleymanleg persóna [...] gripið til þess heillaráðs að bjarga íslenska sjálfumleikanum með því að kalla sig Mr Reykjavík." (188) Þá segir Halldór að reyndar hafi Jóhann Magnús töfrað sig svo „dreinginn, að ég gleymdi að hugsa útí harmleik útflytjandans - ef á þá að kalla það harmleik og ekki truflun." (188) Um þetta vitnar hann í orð „þess vísa manns", „dr Thorlaksson úr Winnipeg", sem hafi eitt sinn sagt sér á hóteli í New York að heimþráin hafi þyrmt „svo yfir mart af gamla fólkinu að það væri tæplega hægt að flokka sálarástand þess undir annað en geðsjúkdóm." (188-89) Annar ungur útflytjandi sem Halldór minnist er Nonni (Jón Sveinsson, 1857-1944), sem varð fyrir því að móðir hans „kvaddi hann að skilnaði 12 ára gamlan og seldi hann suðrí heim um ei- líf ár." (157) Á þeim degi telur Halldór að „innralíf" (162) Nonna hafi dáið og hafi hann síðan alltaf verið sarni tólf ára drengurinn og hann hét móður sinni að skilnaði.4 Nonni fer ekki vestur, enda vesturferðir vart hafnar 1870. Það gerir hins vegar móðir hans, Sigríður Jónsdóttir, og verður fyrirmynd einnar óræðustu kvenpersónu í verkum Halldórs.5 Hann segir: „Hver sem virðir fyrir sér ljósmynd Sigríðar úr Yogum frá blómaskeiði ævi henn- ar geingur þess ekki dulinn að myndin er af glæsilegum kven- skörúngi einsog einlægt hafa verið á íslandi, og ekki í fornsögum einum; þó stundum kanski ekki nema ein og ein á öld." (158) Síðan segir hann að Sigríður hafi að bónda sínum látnum flust vestur um haf „og átti þar góðri giftíngu að fagna sem slíkri lconu byrjar, og átti heimili sitt um skeið vestrá Kyrrahafsströnd. Það var ljósmynd þessarar konu sem ég hafði fyrir mér þegar ég var að gera tilraun til að lýsa Úu í Kristnihaldi." (158-59) Sem barn las Halldór þýddar sögur vestur-íslensku blaðanna Lögbergs og Heimskringlu sem hann segir að íslendingar hafi 3 Skáldsaga Jóhanns Magnúsar Bjarnasonar, Eiiíkur Hansson, kom út í þrcmur „þáttum" á árunum 1899-1903. 4 í Við Nonni ræðir Halldór einnig aðskilnað þeirra mæðgina og heit Nonna „að leggja aldrei niður hugsunarhátt íslenska dreingsins". Reisubókarkorn (1950), bls. 300. 5 Sigríður Jónsdóttir fæddist í Reykjahlíð 1826, fluttist til Vesturheims 1876 og andaðist í Winnipeg 1910. Hún eignaðist níu börn, gaf eitt frá sér og missti þrjú. Um ævi hennar, sjá Konur skrifa bréf, bls. 305-36,- einnig Nelson S. Gerrard, Icelandic River Saga, bls. 227-28. 136
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164
Qupperneq 165
Qupperneq 166
Qupperneq 167
Qupperneq 168
Qupperneq 169
Qupperneq 170
Qupperneq 171
Qupperneq 172
Qupperneq 173
Qupperneq 174
Qupperneq 175
Qupperneq 176
Qupperneq 177
Qupperneq 178
Qupperneq 179
Qupperneq 180
Qupperneq 181
Qupperneq 182
Qupperneq 183
Qupperneq 184
Qupperneq 185
Qupperneq 186
Qupperneq 187
Qupperneq 188
Qupperneq 189
Qupperneq 190
Qupperneq 191
Qupperneq 192
Qupperneq 193
Qupperneq 194
Qupperneq 195
Qupperneq 196
Qupperneq 197
Qupperneq 198
Qupperneq 199
Qupperneq 200

x

Ritmennt

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritmennt
https://timarit.is/publication/859

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.