Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2001, Qupperneq 84

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2001, Qupperneq 84
Guðni Elísson k\‘ikmyndum, en þær reyna þá ýmist að réttlæta misgjörðir sínar eða draga ályktanir sem reynast rangar við nánari skoðun. Geðklofi sögu- mannsins í Englum alheimsins er þó slíkur að erfitt er að festa ranghug- myndir hans á filmu. Ef ranghugmyndimar era sýndar sem einhvers konar draumur er ólíklegt að áhorfandi skilji hversu raunverulegar þær eru fyrir sögumanni. Ef þær eru gerðar of raunveralegar er hætta á að geðveilan komist ekki nógu vel til skila. Friðrik Þór Friðriksson fer fyrri leiðina, en hann velur að birta sýn sögumannsins um gömlu kærastuna (107) og heimsóknirnar frá guði (143) sem augljósar sýnir. Ahorfandi upplifir þ\-í ranghugmyndirnar sem slíkar á svipstundu en við það tapast að nokkru sá rannvernleiki sem þær hafa í sögunni. Við þessu er lítið að gera því að seinni kosturinn, sá að gera sýnimar jafn raunverulegar og allt annað, er ekki vænlegur í þeirri sögu sem segja skal í Englum al- heimsins.15 En breytingamar sem Einar Már verður að ffamkvæma liggja ekki að- eins í nýju sjónarhorni og ólíkum táknsviðum skáldsagna og k\ákmynda. Skáldsögur búa gjarnan yfir miklu magni upplýsinga og formgerð þeirra er þannig að endalaust má hlaða utan á söguþráðinn. Þrátt fyrir að Engl- ar alheimsins sé tiltölulega stutt skáldsaga, aðeins rúmar 200 síður, þarf Einar að stytta frásögnina verulega fyrir knappa byggingu k\ikm\ndar- innar.16 Þetta gerir hann með því að fækka sögupersónum, steypa saman atbmðum og fella niður efni, t.d. með því að líta næstum því með öllu ffamhjá fyrri hluta skáldsögunnar sem segir frá ættmennum Páls, æsku hans og uppvexti, sem og h'finu í Vogunum á sjötta og sjöunda áramgn- um. Hann sker bmt lýsingar á æskuvinum Páls, foreldrum þeirra og urinn segir að búið sé að jarða sig. A hverjum sunnudegi fer hann upp í kirkjugarð og setur blóm á leiðið“ (157). Staða þessarar setningar verðtur enn flóknari þegar haft er í huga að hún kemur upphaflega fram sem ljóð eftir Pálma Arnar Guð- mundsson, bróður Einars. Sjá Pálmi Arnar Guðmundsson 2001 bls. 13. í5 Sú leið er farin í laákmyndinni Figbt Club (1999). Þar segir frá skriístofumanninum Jack (Edward Norton) sem ásamt sápusalanum Tyler Durden (Brad Pitt) stofriar slagsmálaklúbb sem smám saman fer úr böndunmn. Það er ekki fyrr en undir lok myndarinnar að áhorfanda skilst að Tyler Durden er annað sjálf sögumannsins Jacks, ímyndun geðklofasjúklings sem er svo raunveruleg að áhorfendur láta gabb- ast. Myndsögumaðurinn, svo ég noti hugtak frá Astráði Eysteinssyni, lýgur þannig að áhorfandanum, en hann má skýra sem þá tæknilegu miðlun sem kemur efni verksins til áhorfanda. í slíkum mjmdum er vart hægt að segja að geðsýkin sé raun- verulegt viðfangsefni (frekari umfjöllun um myndsögumann má finna í grein Ast- ráðs Eysteinssonar annars staðar í þessu riti). 16 Kvikmyndahandrit eru að meðaltali 90 til 120 síður. 82
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.