Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2001, Qupperneq 118

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2001, Qupperneq 118
Brlan McFarlane al annars þau áhrif að draga niður í persónulegri frásagnarrödd höfund- arins. Það leiðir til þess að við förum að lesa að því er virðist ómiðlað sjónrænt tungumál síðari hluta nítjándu aldar sem fyrirboða reynslu áhorfandans af kvikmyndinni, en hún leggur auðvitað fram þessi áþreif- anlegu yfirborð. Conrad og James eru líka fyrirboðar kvikmyndarinnar með hæfni sinni til að „brjóta upp“ atriði, að breyta sjónarhorninu svo það beinist sterkar að ýmsum hliðum hlutarins og ekki síst með hæfhi sinni til að kanna sjónræna sviðið með því að stmdra því fJemur en sýna það í fjarvídd (þ.e. eins og það væri svið í leikhússuppfærslu). Cohen var umhugað um „blöndun“ ólíkra listforma og gerði sér einnig ljóst vægi þeirra Conrads og James í umræðu um samanburð skáldsagna og kvikmynda. Hann telur þessa höfunda kljúfa sig frá frá- sagnarskáldsögunni12 frá öndverðri nítjándu öld með þeim hætti að áherslan færist yfir á það „að sýna hvernig atburðirnir koma fram á leik- rænan hátt ffernur en að segja frá þeim“.13 Hliðstæðan við frásagnarað- ferðir kvikmyndarinnar verður ljós og enginn efi virðist á að kvikmynd- in hefur á sinn hátt haft mikil áhrif á skáldsögu módernismans. Cohen notar kafla frá Proust og Virginiu Woolf til að leiða getum að því að módernískar skáldsögur hafi orðið fyrir áhrifum frá myndfléttum í kvik- myndagerð Eisensteins og dragi síðan athygli að eigin umritun ólíkt því sem skáldsögur Viktoríutímans gerðu. Dickens, Griffith og listin að segja sögu I skrifum um kvikmyndir og bókmenntir gengur líka eins og rauður þráður samanburður á Griffith og Dickens sem var sagður eftirlætis- 12 [Þýð.: „Frásagnar“ stendur hér fjrir „representational“. I grein McFarlanes er um það að ræða að skáldsagan á 19. öld vísi nánar til hlutlægs veruleika en verið hafði í bók- menntum, ekká síst skáldsögum, 18. aldar (t.d. Defoe, Richardson eða Swift). „Frá- sagnar-“ bendir hér á tengsl sögu og veruleika og heldur í þann þátt þessa vandasama hugtaks á ensku sem oft vísar einnig til þess að „standa fyrir“, og gæti bókmennta- fræðilega gefið til kynna að sagan (skáldsagan, textinn) standi fyr'r veruleikann. Hug- takið er því í reynd náskylt hugtakinu „veruleikalíking11 (e. ,,verisimilitude“) sem tek- ur einnig til slíks sambands texta og veruleika sem raunsæisskáldsögur 19. aldar reyndu að ná fram. „Frásögn" í þessum skilningi er ennfremur öndvert þeirri gerð frá- sagnar sem McFarlane ræðir síðar sem „diegesis" (sjá nmgr. 76) en það hugtak vísar í ffásögn þar sem sögumaður lætur beinlínis í veðri vaka að hann sjálfur tali, öfugt við „mimesis“ sem viðheldur blekkingunni að arrnar en sögumaður tali; gagniýni McFar- lanes á „representational“ ber að sama brunni og gagnrýni hans á „mimesis".] 13 Cohen, Kvikmyndir og skáldskapur, s. 5. IIÓ
Qupperneq 1
Qupperneq 2
Qupperneq 3
Qupperneq 4
Qupperneq 5
Qupperneq 6
Qupperneq 7
Qupperneq 8
Qupperneq 9
Qupperneq 10
Qupperneq 11
Qupperneq 12
Qupperneq 13
Qupperneq 14
Qupperneq 15
Qupperneq 16
Qupperneq 17
Qupperneq 18
Qupperneq 19
Qupperneq 20
Qupperneq 21
Qupperneq 22
Qupperneq 23
Qupperneq 24
Qupperneq 25
Qupperneq 26
Qupperneq 27
Qupperneq 28
Qupperneq 29
Qupperneq 30
Qupperneq 31
Qupperneq 32
Qupperneq 33
Qupperneq 34
Qupperneq 35
Qupperneq 36
Qupperneq 37
Qupperneq 38
Qupperneq 39
Qupperneq 40
Qupperneq 41
Qupperneq 42
Qupperneq 43
Qupperneq 44
Qupperneq 45
Qupperneq 46
Qupperneq 47
Qupperneq 48
Qupperneq 49
Qupperneq 50
Qupperneq 51
Qupperneq 52
Qupperneq 53
Qupperneq 54
Qupperneq 55
Qupperneq 56
Qupperneq 57
Qupperneq 58
Qupperneq 59
Qupperneq 60
Qupperneq 61
Qupperneq 62
Qupperneq 63
Qupperneq 64
Qupperneq 65
Qupperneq 66
Qupperneq 67
Qupperneq 68
Qupperneq 69
Qupperneq 70
Qupperneq 71
Qupperneq 72
Qupperneq 73
Qupperneq 74
Qupperneq 75
Qupperneq 76
Qupperneq 77
Qupperneq 78
Qupperneq 79
Qupperneq 80
Qupperneq 81
Qupperneq 82
Qupperneq 83
Qupperneq 84
Qupperneq 85
Qupperneq 86
Qupperneq 87
Qupperneq 88
Qupperneq 89
Qupperneq 90
Qupperneq 91
Qupperneq 92
Qupperneq 93
Qupperneq 94
Qupperneq 95
Qupperneq 96
Qupperneq 97
Qupperneq 98
Qupperneq 99
Qupperneq 100
Qupperneq 101
Qupperneq 102
Qupperneq 103
Qupperneq 104
Qupperneq 105
Qupperneq 106
Qupperneq 107
Qupperneq 108
Qupperneq 109
Qupperneq 110
Qupperneq 111
Qupperneq 112
Qupperneq 113
Qupperneq 114
Qupperneq 115
Qupperneq 116
Qupperneq 117
Qupperneq 118
Qupperneq 119
Qupperneq 120
Qupperneq 121
Qupperneq 122
Qupperneq 123
Qupperneq 124
Qupperneq 125
Qupperneq 126
Qupperneq 127
Qupperneq 128
Qupperneq 129
Qupperneq 130
Qupperneq 131
Qupperneq 132
Qupperneq 133
Qupperneq 134
Qupperneq 135
Qupperneq 136
Qupperneq 137
Qupperneq 138
Qupperneq 139
Qupperneq 140
Qupperneq 141
Qupperneq 142
Qupperneq 143
Qupperneq 144
Qupperneq 145
Qupperneq 146
Qupperneq 147
Qupperneq 148
Qupperneq 149
Qupperneq 150
Qupperneq 151
Qupperneq 152
Qupperneq 153
Qupperneq 154
Qupperneq 155
Qupperneq 156
Qupperneq 157
Qupperneq 158
Qupperneq 159
Qupperneq 160
Qupperneq 161
Qupperneq 162
Qupperneq 163
Qupperneq 164

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Direct Links

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.