Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2001, Side 126

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar - 01.01.2001, Side 126
Brian McEvrlane Sumir rithöfundar hafa bent á aðferðir þar sem leitast er tdð að flokka aðlaganir á þann hátt að tryggð við frumverkið sé ekld í jafn miklum metum og áður. Geoffrev Wagner leggur til þrjá hugsanlega flokka sem kvdkmvmdagerðarmenn og gagnrýnendur geta vahð úr ril að meta aðlag- anir: Hann kallar þá (a) yfhfærslu, „þar sem skáldsagan er flutt beint á tjaldið með þvri að halda sýnilegum inngripum í lágmarki“;31 (b) túlkuji „þar sem frumverkið er tekið og því breytt vísvitandi eða óvart á ein- hvern hátt... þannig að ljóst sé að kvikmyndagerðarmaðurinn hefur ann- að í huga en tryggð eða beinlínis afskræmingu“;3: og (c) hliðstœða, „sem hlýtur að sýna allveruleg ffávik í þeirn rilgangi að búa til annað hsta- verk“.33 Gagnrýnandinn þarf þá, segir hamt, að sldlja hvers konar aðlög- un hann er að fást við ef túlkun hans á myndinni sjálfri á að koma að ein- hverju gagni. Dudley Andrew greinir líka þrenns konar tengsl milh kvikmyndar og frumskáldsögu og samsvarar hver gerð tengsla í grófum dráttum flokkum Wagners (en í öfugri röð hvað tryggð tið frumverkið áhrærir): „Lán, skurðpunktur og tryggð í ummtmdun“.34 Og emt má nefna þriðja sambærilega flokkunarkerfið sem Micahel Klein og Gilhan Parker settu fram: Fyrst er „tryggð við meginþráð frásagnarinnar“; síð- an er nálgun sem „heldur í meginkjama frásagnarbyggingarinnar en er um leið afgerandi endurtúlkun á frumtextanum eða jafnvel afbygging hans“; og í þriðja lagi er aðeins htið á „firumverkið sem hráefhi, einfald- lega sem tilefhi frumlegs listaverks".35 Samsvörunin \dð flokka Wagners er augljós. Þessar flokkunartilraunir eru síður en svo endanlegar en í þeim býr þó hughreystandi ögrun við þann fræðilega mælikvarða sem einveldi tryggðarinnar er. Þær gefa ennfremur til kynna að ef eklri er tiltekið hvers konar aðlögun er á ferðinni kunni fræðilegt mat að missa algerlega marks. Trúföst aðlögun (t.d. Daisy Miller eða Howard’s End eftir James Ivory frá 1992) getur tdssulega verið skt'nsamleg og aðlaðandi en þó þarf 31 Geoí&ey Wagner, Skáldsagan og kvikmyndin \The Novel and the Cinema\, Fairleigh Dickinson University Press: Rutherford, NJ, 1975, s. 222. 32 Sami, s. 224. 33 Sami, s. 226. 34 Dudley Andrew, ,2Vlúsan velnýtta: aðlögun í kvikmyndafiæðum og sögu“ [„The Well-Wom Muse: Adaptation in Film Histow and Theory“], í Stmdy Conger og Janice R. Welsch (ritstj.), Frásagnarhtettir [.Nairative Strategies], West Illinois Uni- versity Press: Macomb, 111, 1980, s. 10. 33 Michael Klein og Gillian Parker (ritstj.), Enska ska'/dsagan og kvikmyrtdir [Tie Eng- lish Novel and the Movies], Frederick Ungar Publishing: New York, 1981, s. 9-10. I24
Side 1
Side 2
Side 3
Side 4
Side 5
Side 6
Side 7
Side 8
Side 9
Side 10
Side 11
Side 12
Side 13
Side 14
Side 15
Side 16
Side 17
Side 18
Side 19
Side 20
Side 21
Side 22
Side 23
Side 24
Side 25
Side 26
Side 27
Side 28
Side 29
Side 30
Side 31
Side 32
Side 33
Side 34
Side 35
Side 36
Side 37
Side 38
Side 39
Side 40
Side 41
Side 42
Side 43
Side 44
Side 45
Side 46
Side 47
Side 48
Side 49
Side 50
Side 51
Side 52
Side 53
Side 54
Side 55
Side 56
Side 57
Side 58
Side 59
Side 60
Side 61
Side 62
Side 63
Side 64
Side 65
Side 66
Side 67
Side 68
Side 69
Side 70
Side 71
Side 72
Side 73
Side 74
Side 75
Side 76
Side 77
Side 78
Side 79
Side 80
Side 81
Side 82
Side 83
Side 84
Side 85
Side 86
Side 87
Side 88
Side 89
Side 90
Side 91
Side 92
Side 93
Side 94
Side 95
Side 96
Side 97
Side 98
Side 99
Side 100
Side 101
Side 102
Side 103
Side 104
Side 105
Side 106
Side 107
Side 108
Side 109
Side 110
Side 111
Side 112
Side 113
Side 114
Side 115
Side 116
Side 117
Side 118
Side 119
Side 120
Side 121
Side 122
Side 123
Side 124
Side 125
Side 126
Side 127
Side 128
Side 129
Side 130
Side 131
Side 132
Side 133
Side 134
Side 135
Side 136
Side 137
Side 138
Side 139
Side 140
Side 141
Side 142
Side 143
Side 144
Side 145
Side 146
Side 147
Side 148
Side 149
Side 150
Side 151
Side 152
Side 153
Side 154
Side 155
Side 156
Side 157
Side 158
Side 159
Side 160
Side 161
Side 162
Side 163
Side 164

x

Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar

Direkte link

Hvis du vil linke til denne avis/magasin, skal du bruge disse links:

Link til denne avis/magasin: Ritið : tímarit Hugvísindastofnunar
https://timarit.is/publication/1098

Link til dette eksemplar:

Link til denne side:

Link til denne artikel:

Venligst ikke link direkte til billeder eller PDfs på Timarit.is, da sådanne webadresser kan ændres uden advarsel. Brug venligst de angivne webadresser for at linke til sitet.